پیام دکتر محمد مصدق به مناسبت قیام ۳۰ تیر ۱۳۳۱؛ « ما نباید زندگانی را به‌هر صورت و کیفیت که به‌ما عرضه می‌شود دوست بداریم و بدان قانع و خرسند باشیم. اگر زندگانی توأم با آزادی و استقلال نباشد به‌قدر پشیزی ارزش نخواهد داشت. برای رسیدن به‌این هدف عالی، تاریخ زندگانی ملل بزرگ عالم شاهد مبارزات و مجاهدات و گذشت‌ها و فداکاری‌هاست. سرنوشت ملت ایران نیز در طول تاریخ خود همواره با این‌گونه محرومیت‌ها و مصائب توأم بوده است».

به گزارش گاهان نیوز؛ قیام ۳۰ تیر ۱۳۳۱ یکی از نقاط عطف تاریخ سیاسی ایران است. پس از انتخاب دکترمحمد مصدق به عنوان نخست‌وزیر، وی درصدد اصلاح امور ایران برآمد. او قصد داشت از قدرت مطلقه‌ی سلطنت بکاهد و امور را به سمت یک دموکراسی حرکت دهد. دکتر محمد مصدق به تازگی نفت ایران را ملی کرده و در دادگاه لاهه با دفاعی تاریخی از حقوق ملت ایران، پیروز شده بود. او در روز ۱۷ تیرماه ۱۳۳۱ در حالی پیروزمندانه به ایران بازگشت که تأثیرات دفاع او از ملی شدن صنعت نفت ایران منجر به حرکت‌های مردمی در کشورهای دیگر شد. از جمله در مصر مردم خواهان ملی شدن کانال سوئز شدند و جمال‌ عبدالناصر را به این کار تشویق نمودند.

دکتر مصدق که به عنوان نخست وزیر با محدودیت‌های بسیاری از طرف دربار فاسد مواجه بود، از محمدرضا شاه ریاست وزارت جنگ را طلب کرد اما او نپذیرفت. محمد مصدق پس از رد درخواستش از نخست وزیری استعفا داد. محمدرضا شاه نیز به سرعت با آن موافقت کرده و احمد قوام‌السلطنه را که یک مهره‌ی وابسته به انگلیس بود به جای او منصوب کرد.

با منصوب شدن قوام السلطنه، مردم ایران در روز ۳۰ تیر ۱۳۳۱ در حمایت از دولت ملی محمد مصدق در سراسر ایران و در تمامی شهرها به خیابان‌ها ریخته و شعار «یامرگ یا مصدق» سردادند. این تظاهرات به رگبار بسته شد و صدها نفر کشته شدند. سرانجام محمدرضا شاه مجبور شد مجددا قوم‌السلطنه را عزل کرده و محمد مصدق را به نخست‌وزیری منصوب نماید.

هر چند دولت او دیری نپایید و در کودتای ۲۸ مرداد توسط عوامل دربار، آیت‌الله کاشانی و با همکاری سیا سرنگون شد.

  • منبع خبر : گاهان نیوز