سینمای ایران در سخت‌ترین روزهای کشور آن هم پس انقلاب و تسویه حساب‌های سیاسیِ با هنرمندان و آغاز جنگ در بهت فرو رفته بود و هنوز نمی‌دانست کجای معادلات این فروریزی و نوسازی ایستاده است. بسیاری از هنرمندان خانه‌نشین شده بودند، بعضی ممنوع‌الفعالیت و بعضی ترک وطن گفته بودند؛ اما- همیشه یک امایی وجود دارد که تاریخ‌ساز می‌شود- تعدادی از سینماگران موج نو دست از تولید و ساخت برنداشتند و عقب ننشستند و سینمای ملی و عمیق دهه 60 را ساختند؛ سینمایی که در میانه جنگ و خون انسان را روایت می‌کرد.

از مسیر سوزان و آفتاب تفتیده کوچه پس‌کوچه‌های بندرلنگه با طاق‌های شکسته که موریانه‌هایش «تشنه مرگ» شده‌اند تا نقش چوب‌ دوام آورده است و اهل هوا «بادجن» را از خانه تن بیرون می‌کشند؛ تا هجوم مردمانی که هر سال خون شهید از قالی می‌شویند در «مشهد اردهال» تا رزق و رونق و روزی به کسب‌وکار و دارهای قالی‌شان بیاید. از مردمانی که اربعین با برقع هایی که دست‌های بریده بر آن‌ها گلدوزی شده است و پای نوحه «بخشو» دایره‌وار در مسجد بوشهر سینه می‌زنند؛ تا مردمانی که از زندگی در پایتخت شلوغ و گره خورده مشاغل خرده‌پا دارند و شاکی هستند، همه اینها و چه بسیار دیگر بخشی از مستندسازی استاد روایت، ناصر تقوایی است.

هارون یشایایی، از اتفاقات، «هامون»، «اجاره‌نشین‌ها» و شخصیت خسرو شکیبایی و نحوه تهیه این فیلم‌ها می‌گوید.